By Hania +

O-dziecko,O-matko!,porady

Też masz wyrzuty sumienia, bo dziecko idzie do przedszkola?

Pamiętam jak pierwszy raz zostawiłam Żabka w przedszkolu na „cały dzień”. Miał trochę ponad 2 lata. Zanim odjechałam sprzed przedszkolnego budynku, płakałam przez dobry kwadrans. Nawet powiedziałabym, że wyłam… Wyglądało to tak, jakbym zostawiła dziecko w obozie pracy.

Kiedy przyjechałam, żeby zabrać go do domu, zastałam uśmiechnięte, bawiące się dziecko, które w dodatku było zdrowo odżywione. Żabek kategorycznie odmówił powrotu do domu…

Dlaczego warto wysłać dziecko do przedszkola?

Na podstawie własnych (a raczej Żabkowych) doświadczeń wymieniłabym 4 powody:

#1. ZABAWA

Dzieci w przedszkolu się ciągle bawią! Nawet jak się uczą, to przez zabawę. Mają różne zabawki, często inne niż te, które mamy w domu. Niektóre przedszkola mają do własnej dyspozycji plac zabaw, a jak nie to idą na spacer na jakiś pobliski. Jeśli, tak jak ja, nie masz we krwi pomysłów na GODZINY zabaw, to czy nie jest to idealne miejsce dla Twojego dziecka?

#2. ROZWÓJ OSOBISTY

Żabek w przedszkolu przede wszystkim wspaniale rozwinął mowę. Poszedł, mówiąc parę słów na krzyż. Po paru tygodniach zaczął mówić zdaniami. W domu, rodzice rozumieją dziecko bez słów. W przedszkolu musi ono nauczyć się komunikować normalnie. A trzeba przyznać, że „prawdziwe” rozmowy z Żabkiem znacznie ułatwiają nam życie i sprawiają dużo radości.

#3. ROZWÓJ SPOŁECZNY

Zazwyczaj w wieku 3-4 lat dzieci lubią już mieć towarzysza zabaw. Jeśli nie mają rodzeństwa – tak jak Żabek – to są trochę w tej zabawie osamotnieni, ponieważ większość rodziców nie może/nie chce poświęcać całego dnia na wspólną zabawę. W przedszkolu nie tylko mogą sobie wybierać towarzystwo, ale również muszą się nauczyć wspólnego funkcjonowania, dzielenia się i rozwiązywania konfliktów.

#4. SAMODZIELNOŚĆ

Nic tak nie rozwija samodzielności jak przedszkole! Zauważcie, że większość dzieci zostaje odpieluchowanych w okresie wakacyjnym – tuż przed pójściem do przedszkola! Gdyby nie ten wymóg, to Żabek pewnie dalej śmigałby w pieluszce. Dziecko również rozwija umiejętność samodzielnego jedzenia – przecież panie nie dadzą rady nakarmić wszystkich dzieci, zupa by wystygła… A rozwój tej umiejętności codziennie obserwuję na Żabkowych bluzeczkach (dlatego najładniejsze ubrania zostawcie na weekend…). Uczy się tam także samodzielnego ubierania i rozbierania, na co my w domu często nie zwracamy uwagi. Prawda jest taka, że będzie szybciej, jak się coś zrobi za dziecko, a każdy z nas często się po prostu spieszy – teraz nadchodzi ten moment żeby trochę przystopować.

Zdaniem nauczyciela wychowania przedszkolnego*:

Wiadomo, że w przedszkolu, dziecko uczy się wielu rzeczy i rozwija wiele zdolności (rozwija pamięć poprzez naukę wierszyków i piosenek), uczy się liczyć, pisać poznaje litery i uczy się języków – najczęściej angielskiego, a także rozwija sprawność fizyczną. Wydaję mi się, że dla większości rodziców jest to już oczywiste. Jednak dla mnie są ważniejsze powody dlaczego warto wysłać dziecko do przedszkola. Tych zdolności można nauczyć dziecko samemu w domu.

Największymi wartościami są nauka samodzielności (zaczynając od czynności samoobsługowych jak ubieranie, korzystanie z toalety itp., aż do dbania o zaspokajanie i przede wszystkim sygnalizowanie swoich potrzeb np. wyrażanie próśb, mówienie o problemach) oraz życia w społeczeństwie (próby rozwiązywania konfliktów, dzielenie się, czekanie na swoją kolej, poznanie podstawowych zasad bezpieczeństwa, pierwsze znajomości i przyjaźnie).

Rzecz być może błaha, ale posyłając dziecko do przedszkola masz gwarancję, że codziennie będzie na spacerze na świeżym powietrzu (chyba, że jest gradobicie albo potworny mróz), co w dzisiejszych czasach jest wielką korzyścią. W podstawie programowej wychowania przedszkolnego (dokument który jasno określa co dziecko kończące przedszkole powinno umieć) jasno jest napisane, że minimum 1/5 czasu powinno spędzać na świeżym powietrzu i jako rodzic można tego wymagać.Marta Mittag-Plesun

Jak pomóc dziecku w procesie adaptacji?

Naszym obowiązkiem jest pomóc dziecku w tej, wielkiej dla niego, życiowej zmianie. Rozmawiajmy o tym jak fantastycznie będzie spędzało czas w przedszkolu, że pozna nowych kolegów i koleżanki, będą chodzić na spacery i bawić się różnymi zabawkami. Tłumaczymy, że mama i tata chodzą do pracy, a dzieci do szkół lub przedszkoli.

Poza tym:

Nigdy nie straszmy dziecka przedszkolem.
Nie obiecujmy nagród w zamian za to, że pójdzie do przedszkola.
Jak obiecamy, że przyjdziemy po obiedzie, to nie możemy się spóźnić ani minuty. Lepiej zaskoczyć niż rozczarować dziecko.
W miarę możliwości niech dziecko będzie odprowadzane przez osobę, z którą najłatwiej będzie mu się rozstać (zazwyczaj nie jest to mama…).
Żegnajmy się z uśmiechem na ustach i ze słowami „kocham Cię! do zobaczenia!”.

Zdaniem nauczyciela wychowania przedszkolnego*:

Na pewno łatwiej jest dzieciom, które wcześniej zostawały bez rodziców (np. pod opieką dziadków, cioć wujków czy nań). Warto rozmawiać wcześniej o przedszkolu (jak będzie wyglądać, co tam się robi, itp.) Im więcej informacji tym lepiej dziecko będzie przygotowane na to, co się je spotka. Jest też wiele książek które dotyczą tego tematu.

Warto uczęszczać na zajęcia adaptacyjne, jeśli przedszkole takie oferuje.
Pomaga podstawowe opanowanie czynności samoobsługowych: dziecko powinno być odpieluchowane, powinno sygnalizować potrzeby (np. że chce siusiu), umieć umyć ręce i buzie, powinno samodzielnie się ubierać (3 latek na początku powinien umieć włożyć buty bez zawiązywania, zakładać spodnie/rajstopy/ koszulkę przez głowę i czapkę), a także być samodzielnym przy stole.
Rodzice muszą odpowiednio dobrać garderobę, która nie będzie powodowała dodatkowych problemów dziecku (buty na rzep, a nie sznurowane, unikać wielu guzików i zamków itp.) oraz pamiętać o garderobie na zmianę (w razie gdyby zdarzył się wypadek).
Najważniejsza sprawa, to mówić dziecku prawdę. Wielu rodziców widząc jak jego dziecko radośnie się bawi wychodzi tzw. cichaczem nie mówiąc o tym dziecku. To duży błąd. Dziecko które skończy zabawę i nie znajdzie swojego rodzica poczuje się zagrożone, będzie przestraszone bo zostało samo w nowym miejscu z obcymi osobami. Jeżeli wychodzisz ZAWSZE mów dziecku że wychodzisz i kiedy wrócisz. W większości przypadków dziecko i tak będzie płakać przy rozstaniu, ale przynajmniej jego poczucie bezpieczeństwa nie będzie zachwiane. Przy określaniu czasu kiedy wrócisz bierz pod uwagę aktywności które dzieją się przedszkolu (np. odbiorę Cię po obiedzie zamiast odbiorę Cię o 13). Dzieci nie mają poczucia czasu takiego jak my dorośli, a informacja zwrotna na konkretach jest dla nich bardziej zrozumiała.
Jeżeli to możliwe (Twoja praca na to pozwala) nie zostawiać dziecka od razu na 8 h. 3-4 h na początku są optymalne żeby dziecko się oswoiło i później stopniowo wydłużać czas pobytu w przedszkolu. Marta Mittag-Plesun

Jak pomóc rodzicom w procesie adaptacji?

Wszędzie poruszany jest temat, jak pomóc dziecku w tej poważnej zmianie w jego życiu, a zapomina się o tym, że rodzice często bardziej przejmują się niż same dzieci. Zwłaszcza, jeśli dziecko nie uczęszczało wcześniej do żłobka – oddać swój największy skarb w „obce ręce” może być również dla rodzica wielkim przeżyciem.

#1. TO NIE JEST OBÓZ PRACY – DZIECKO IDZIE DO PRZEDSZKOLA…

Przedszkole to miejsce, gdzie dzieci się bawią i bawią i bawią, a potem jeszcze się bawią. No, czasami między zabawą, a zabawą śpią lub jedzą. Czasami tęsknią, tak samo jak my. A potem znowu się bawią i bawią… Koszmar.

#2. NIEWIELU RODZICÓW MOŻE POZWOLIĆ SOBIE NA TO, ŻEBY ZOSTAĆ Z DZIECKIEM W DOMU

To znaczy, że większość rodziców jest w tej samej sytuacji co Ty i również posyła swoje dzieci do przedszkola. Zazwyczaj powód jest prosty – rodzic musi pracować. I nie ma w tym absolutnie nic złego, ponieważ –> patrz: punk #1

Zdaniem nauczyciela wychowania przedszkolnego*:

Przygotuj się na to, że może być ciężko, przygotuj się na łzy, a czasem na rzucanie się na podłogę i przyklejenie do nogi. Pamiętaj, że nie jest to Twoją winą, nie robisz nic złego i jest to kolejny etap rozwoju, który prędzej czy później musicie zaliczyć.

Jeżeli zdecydujesz się wyjść i zostawić dziecko: NIE WRACAJ do szatni, NIE PODGLĄDAJ przez szybę co dziecko robi w przedszkolu i NIE ŚLEDŹ dziecka na spacerze. Często zdarza się że dziecko, które już się uspokoiło i zaakceptowało, że zostaje w przedszkolu, kiedy zobaczy swojego rodzica ponownie wpada w płacz i trudniej je uspokoić. Wiem, że to trudne, ale powstrzymaj się dla dobra dziecka. Jeżeli jesteś ciekawa co robi Twoje dziecko zadzwoń i zapytaj się nauczyciela jak sobie radzi.

Zaufaj wychowawcy! Są to fachowcy, którzy wiedzą co robią. Jeżeli nie będziesz pewny/pewna, że zostawiasz dziecko pod dobrą opieką, w bezpiecznym miejscu, to nic z tego nie będzie. Porozmawiaj z wychowawcą, zapytaj o wszystko co Cię nurtuje, podziel się swoimi obawami. Dobry wychowawca powinien Ci wszystko wyjaśnić i trochę Cię uspokoić.
Dzieci bezbłędnie potrafią odczytać emocję u dorosłych, pamiętaj że Twoja postawa wpływa na zachowanie Twojego dziecka. Jeżeli oddajesz je ze łzami w oczach to dziecko ma poczucie, że dzieję się coś złego. Jeżeli oddasz je pewnie i z uśmiechem, zapewniając że spędzi wspaniały czas w przedszkolu, masz większe szanse na spokojne rozstanie.
Staraj się nie przeciągać rozstania w szatni. Niektórym dzieciom pomaga rutynowe pożegnanie (np. buziak, „żółwik” lub coś takiego). Im dłuższe rozstanie i przytulanie tym mniejsze szanse na rozstanie bez płaczu. Jeżeli pomimo pożegnania dziecko dalej klei się do Twojej nogi poproś o pomoc nauczycielkę, która przejmie dziecko, a Ty wyjdź z przedszkola. Marta Mittag-Plesun

Jak pomóc nauczycielom w procesie adaptacji?

Dla wychowawcy to również jest wielki moment. Musi poznać i zaprzyjaźnić się z nową grupą dzieci, które prawdopodobnie będą towarzyszyły mu prawie każdego dnia przez kilka lat. Nosi na swoich barkach wielką odpowiedzialność. Powinniśmy zrobić co w naszej mocy, aby ułatwić opiekunom ich pracę – w końcu wszyscy chcemy dla dzieci jak najlepiej. Zaufajmy wiedzy i doświadczeniu kadry, słuchajmy porad i mówimy o naszych wątpliwościach czy zmartwieniach. Zawsze upewnijmy się, że nauczyciel widzi że przyprowadzamy lub odbieramy dziecko – to bardzo ważne.

Zdaniem nauczyciela wychowania przedszkolnego*:

Nie podważaj autorytetu nauczyciela, nie przeszkadzaj, nie próbuj pouczać. Nauczyciele robią to nie pierwszy raz, swoje przeżyli i naprawdę wiedza co robić.

Pamiętaj, że jeżeli zdecydowałeś się uczestniczyć w adaptacji przedszkolnej jesteś tam DLA DZIECKA, a nie po to żeby rozmawiać z innymi rodzicami czy przez telefon.

Postaraj się przekazać najważniejsze informacje o dziecku nauczycielowi, koniecznie o alergiach (szczególnie pokarmowych) i chorobach o których musi wiedzieć. Zdarza się że niektórzy rodzice celowo nie mówią o niektórych schorzeniach, ponieważ boją się wykluczenia dziecka. Prawda jest taka, że jest to niebezpieczne ponieważ w sytuacjach zagrożenia nauczyciel nie wie, jak postępować i pomóc dziecku.

Nie wymagaj od nauczyciela, by dokładnie pamiętał co i w jakich ilościach dziecko zjadło, w co się bawił i o której godzinie. Wiemy, że chcesz wiedzieć jak najwięcej, ale oprócz Twojego dziecka jest jeszcze dwadzieścioro innych i zapamiętanie takiej ilości informacji jest po prostu niemożliwe. Jeżeli jest jakaś sprawa, która jest niezmiernie dla Ciebie ważna, np. ilość zjedzonego posiłku to poinformuj o tym nauczyciela, a on na pewno postara się zwrócić na to większą uwagę.

Daj pisemne upoważnienie osób, które mogą odbierać Twoje dziecko z przedszkola. Podaj imię i nazwisko, stopień relacji (dziadek, ciocia), nr dowodu osobistego. Nauczyciel na początku nie zna wszystkich bliskich dziecka i ze względów bezpieczeństwa nie może oddać dziecka takiej osobie bez pisemnej zgody. Jeżeli dziecko będzie odbierać inna osoba niż Ty, zawsze staraj się poinformować o tym wcześniej nauczyciela. Marta Mittag-Plesun

Jak sprawdzić czy wybraliśmy dobre przedszkole?

Przede wszystkim możemy zapytać rodziców dzieci, które już chodzą do danego przedszkola, jakie jest ich zdania. Nikogo na pewno nie zdziwi Wasze pytanie. Można zrobić wywiad również wśród znajomych, zapytać pediatry czy sąsiadów. Ponadto można zapytać dyrekcję przedszkola o normy bezpieczeństwa, liczbę dzieci przypadających na jednego opiekuna, kwalifikacje personelu, odżywianie, zajęcia programowe, podejście do dyscypliny i tym podobne sprawy.

Polegaj na swoich zmysłach:

Posłuchaj: czy częściej słychać śmiech i wesołe zamieszanie czy raczej płacz i krzyki.
Powąchaj: czym przedszkole pachnie – dym papierosowy, brudne pieluchy czy zepsute jedzenie powinny Cię zaniepokoić, ponieważ świadczą o złych warunkach sanitarnych.
Popatrz: jak wyglądają sale, zabawki, w jaki sposób nauczyciele zajmują się dziećmi, jakie jest oświetlenie, czy jest bezpiecznie zarówno w przedszkolu jak i na placu zabaw.

Pamiętaj również o wymogach jakie musi spełniać każde przedszkole:

Liczba dzieci w oddziale nie może przekraczać 25.
Wysokość pomieszczeń przeznaczonych na pobyt dzieci wynosi co najmniej 2,5 m.
Powierzchnia pomieszczenia przeznaczonego na zbiorowy pobyt w liczbie od 3 do 5 dzieci wynosi co najmniej 16 m². W przypadku liczby dzieci większej niż 5, powierzchnia ulega odpowiedniemu zwiększeniu na każde kolejne dziecko, z tym że powierzchnia przypadająca na każde kolejne dziecko wynosi co najmniej 2 m², jeżeli czas pobytu dziecka nie przekracza 5 godzin dziennie. Powierzchnia przypadająca na każde kolejne dziecko wynosi co najmniej 2,5 m², jeżeli czas pobytu dziecka przekracza 5 godzin dziennie.

Podstawa programowa wychowania przedszkolnego do wglądu >>tutaj<<.

Zdaniem nauczyciela wychowania przedszkolnego*:

Najważniejsza w przedszkolu jest fajna kadra. Żadne zajęcia dodatkowe, czy atrakcje nie zastąpią miłej i opiekuńczej pani. Więc jak Pani wydaje się sympatyczna i fajnie rozmawia z dziećmi to połowa sukcesu za nami.

Na co zwrócić uwagę:

Niepokojący może być fakt, jeżeli rodzice nie mają wstępu/wglądu na salę przedszkolną. Dobry pedagog nie ma niczego do ukrycia i obserwujący (nie przeszkadzający) rodzice nie przeszkadzają mu w dbaniu o dzieci. Jeżeli zabrania się tego rodzicom, być może nie wszystko działa tam jak powinno.
Wyposażenie i porządek w przedszkolu. Wiadomym jest, że przy dzieciach jest bałagan, więc nie chodzi tu o rozrzucone zabawki. Chodzi o to, czy zabawki są czyste, nie uszkodzone(np. połamane samochody) i czy otoczenie jest bezpieczne. Absurdalnie dużo zabawek nie świadczy dobrze o przedszkolu – ciężej je utrzymać w czystości i często są marnej jakości.
Telewizor w sali – jest obawa że dzieci będą nagminnie oglądać bajki. Jeżeli takowy jest lepiej spytać jak często jest użytkowany i w jakim celu.
Polityka w sprawie jedzenia/leżakowania- ważne, jeżeli nie chcemy by dzieci do czegoś przymuszano.
Rotacja pracowników i nauczycieli- może świadczyć o niezbyt dobrych warunkach pracy, więc wykwalifikowani nauczyciele nie będą pracować w takim przedszkolu. Marta Mittag-Plesun